Tussenpensioen wint terrein. Hoe je nu pauzes plant in plaats van te wachten op je oude dag

Tien jaar geleden introduceerde ik de term ’tussenpensioen’. De ondertitel van mijn boek ‘Reis rond de wereld in je beste jaren’ was: ‘Tussenpensioen? Een kwestie van doen!’ Recentelijk verschijnt het begrip steeds vaker in de media. Tussenpensioen, carrièrebreak, mini-pensioen, sabbatical, micro retirement: allemaal termen voor hetzelfde. Je werkzame leven opdelen in blokken, in plaats van sparen voor één lange slotfase. Dat is eigenlijk veel logischer.

Vandaag in het Algemeen Dagblad: Tussenpensioen wint terrein: hoe je nu pauzes plant in plaats van te wachten tot je oude dag (betaalbuur). Samen met Theo Gommer mocht ik in het AD uitleggen uit hoe zo’n tussenpensioen slim aanpakt. Wat is het precies en hoe betaal je het? Hier een aantal passages uit het artikel.

Wat is een tussenpensioen?
Het idee is simpel: in plaats van je hele leven doorwerken tot het officiële pensioen, neem je tussendoor langere pauzes. Meestal duurt zo’n tussenpensioen drie tot zes maanden, soms een jaar. De invulling verschilt: sommigen maken een wereldreis, anderen gaan een poosje vrijwilligerswerk doen of een tijdje nadenken over hun werk of leven.

Mijn eerste keer was in 2002. Ik was op wereldreis en stond tot een dag voor de grote bomaanslag op een bar in Bali elke avond in diezelfde bar. We waren daar net op tijd weg. Toen besefte ik: het is onzin om dromen uit te stellen tot je oud bent. Zeker één op de tien mannen haalt zijn pensioenleeftijd niet eens.” Voor hem werd het een terugkerend ritueel: af en toe een tussenpensioen, zodat je langer door kunt werken. „Na een paar maanden vrij krijg ik juist weer zin om te werken. Je laadt jezelf als het ware op.”

Waarom zou je het doen?

De maatschappij verandert snel, werkdruk is hoog. Jongeren hebben daar veel last van. Je ziet dat terug in het aantal burn-outs. Een tussenpensioen geeft ruimte om na te denken: wil ik dit werk blijven doen? Moet ik me omscholen? We zijn geprogrammeerd om hetzelfde werk te blijven doen. Waardoor veel mensen op hun 67ste stilstaan en denken: wat wil ik eigenlijk? Waarom zou je niet eerder pauzeren, reflecteren, bijsturen? Bovendien is het fysiek gezien soms logischer. Een wereldreis maken of een vulkaan beklimmen doe je beter op je 35ste dan op je 70ste. Als je met je hoofd werkt, kun je dat later vaak nog prima. Maar lichamelijk wordt het er niet beter op.

Tussenpensioen: hoe lang?

Zes maanden is een mooie lengte. Ga je langer, dan wordt het vaak een beetje saai, is mijn ervaring. Een jaar is voor veel mensen echt te lang. Dan zit je op een gegeven moment weer op een strand en denk je: ja, en nu? Let ook op de timing en plan je terugkomst in de lente of zomer. Als je in november thuiskomt in de kou, is het contrast te groot.

Wat kost het?

Het hangt ervan af waar je heen gaat, hoe lang je blijft en hoe luxe je het maakt. Ik heb mensen gesproken die met 5000 euro een half jaar reisden. Dan ga je naar goedkope landen, slaap je in hostels of doe je vrijwilligerswerk in ruil voor kost en inwoning. Zelf had ik bijvoorbeeld mijn huis onderverhuurd, wat veel scheelde. De kosten hangen af van je levensstijl, bestemming en de duur van je tussenpensioen. In goedkope landen kun je met 30 tot 40 euro per dag uitkomen. Kies je voor meer comfort, dan loopt dat op tot 60 à 100 euro per dag.

Hoe zorg je dat je het kunt betalen?

Een tussenpensioen moet je zelf regelen én zelf betalen. Er zijn geen belastingvoordelen of regelingen zoals ooit de levensloopregeling Als je maandelijks 10 procent van je inkomen opzijzet voor een tussenpensioen, kun je na een paar jaar een halfjaar van je inkomsten leven. Als je dat zegt, krijg je vaak het antwoord: dat heb ik niet. Maar het is ook een kwestie van bewust plannen. Je kunt een aparte rekening openen en automatisch elke maand een vast bedrag overmaken. Begin klein en kijk waar je kunt besparen en wat je kunt missen. Dan is vaak meer mogelijk dan mensen denken.

Werkgevers 

Grote bedrijven en overheidsinstellingen hebben soms regelingen voor onbetaald verlof of sabbaticals. Maar in het mkb ligt dat lastiger en zijn werkgevers soms ouderwets. Je bent dan afhankelijk van de goede wil van je baas. Het zou goed zijn als mensen structureel de ruimte krijgen om elke zoveel jaar een paar maanden vrij te nemen. Een werknemer komt dan ook weer met frisse energie terug. Als wij bij Bright een sollicitant krijgen die net een tussenpensioen heeft gehad, neem ik die vrijwel blind aan. Omdat ik uit ervaring weet dat die vol energie weer aan de slag wil.

Wat zijn de risico’s?

Een tussenpensioen betekent tijdelijk geen inkomen, dus je moet het goed plannen. Denk ook aan een (tijdelijke) arbeidsongeschiktheidsverzekering. Bouw je pensioen op via je werkgever? Dan stopt die opbouw tijdelijk. En als je geen spaargeld hebt, moet je ofwel langer blijven werken of genoegen nemen met minder pensioen later. Maar dat is wellicht een kleine prijs voor een waardevolle pauze op het juiste moment. Het gaat erom dat je even uitzoomt uit je leven. Om te reizen, te denken, of gewoon te genieten. Dan kom je vaak met meer energie terug dan ooit.

Webinar: Tussenpensioen?
Een kwestie van doen!

Heb jij ook wel oren naar een tussenpensioen, maar weet je niet waar je allemaal rekening mee moet houden? Of zie je nog veel beren op de weg? Dan helpen we je met dit webinar van een half uurtje op weg.