2 december 2022

Oplossing voor witte vlek wordt over het hoofd gezien

Image

Begin 2020 werd ik uitgenodigd om bij de Stichting van de Arbeid input te leveren aan de werkgroep die zich bezighield met de witte vlekken. Naar schatting bouwt 15% van de werknemers in Nederland geen pensioen op via de werkgever. Bij Bright hebben we een goed beeld van de redenen waarom werkgevers geen pensioenregeling hebben. Steeds meer werkgevers verkiezen een moderne oplossing zoals Bright boven een traditionele pensioenregeling in de tweede pijler.

Flexibiliteit in pensioensparen

Een belangrijke – zo niet de belangrijkste – reden is de flexibiliteit die pensioensparen via lijfrente biedt ten opzichte van een pensioenregeling. Niet alle medewerkers worden immers verplicht om mee te doen. Bijvoorbeeld bedrijven met veel buitenlandse medewerkers, die het niet aantrekkelijk vinden om geld in een Nederlandse pensioenvoorziening te stoppen, kunnen op deze manier makkelijk medewerkers uitzonderen.

Andere werkgevers laten liever de keus aan de medewerkers zelf. Als een medewerker van begin dertig die bijdrage liever wil gebruiken voor de aankoop van een huis, in plaats van deze in een pensioenvoorziening te stoppen, dan willen ze daar best aan meewerken. En sommige start- en scale-ups willen zich nog niet vastleggen op de verplichting die een pensioenregeling met zich meebrengt. Zij willen aan het eind van het jaar kunnen besluiten of er geld over is als extraatje voor pensioen. Een soort pensioenbonus dus. Veel kleine werkgevers met maar enkele medewerkers vinden de overheadkosten van een pensioenregeling niet in verhouding staan met de premie.

Liever via derde pijler

Dit zijn zo maar wat redenen waarom sommige werkgevers hun medewerkers liever een potje laten opbouwen via de derde pijler. Al dan niet in combinatie met een overlijdensrisicoverzekering zodat er ook iets voor de nabestaanden geregeld is. Daar kun je van alles van vinden, maar het alternatief is dat er niets gedaan wordt. Of dat de medewerker gewoon wat extra geld krijgt ter compensatie van het ontbreken van een pensioenregeling. Het zal niemand verbazen dat dat geld vervolgens vaak gewoon opgaat. Ons advies aan de werkgroep was dan ook: “Zorg ervoor dat de derde pijler meer bekend wordt als laagdrempelige alternatieve oudedagsvoorziening voor (kleine) werkgevers in de witte vlek.”

Druppels op een gloeiende plaat

Een paar maanden na deze bijeenkomst verscheen het Aanvalsplan witte vlek. Met daarin was helaas niets te lezen over de derde pijler als eenvoudige alternatief. Wel veel aandacht voor voorlichtingscampagnes, aanscherpen van verplichtstellingen, sluitende SBI-codes bij de KVK tot zelfs een meldpunt voor mensen zonder pensioen… Naar mijn mening druppels op de gloeiende wittevlekkenplaat.

Minister moet iets aan witte vlek doen

Ik was het aanvalsplan eigenlijk al vergeten, totdat deze bij de onderhandelingen in de Tweede Kamer over de Wet toekomst pensioenen opeens weer actueel werd. GroenLinks en de PvdA eisten van pensioenminister Schouten dat ze iets aan de witte vlek gaat doen. De oplossing? Een basisregeling voor werknemers zonder pensioen….

Idee uit aanvalsplan

Dat idee bleek uit het aanvalsplan te komen! Daarin werd een execution-only pensioenproduct voorgesteld: Een pensioenvoorziening die zonder inschakeling van een Wft-gecertificeerde pensioenadviseur kan worden uitgerold om de advieskosten van pensioenadviseurs te beperken of te voorkomen en indien gewenst in afstemming met de AFM waarbij ook de zorgplicht binnen de wettelijke mogelijkheden zoveel mogelijk wordt ondervangen.

En laat een derde-pijler pensioenproduct zoals dat van Bright – waarbij de deelnemer tegen lage kosten kan lifecycle-beleggen en de nabestaanden door een overlijdensrisicoverzekering niet onverzorgd achterblijven – nou precies aan deze voorwaarden voldoen! En er hoeft niet eens afgestemd te worden met de AFM, want de zorgplicht wordt al ondervangen binnen de wettelijke mogelijkheden doordat deze producten onder de Wet financieel toezicht (Wft) vallen. De oplossing is er dus al. Het moet alleen nog even bij minister Schouten, de financieel adviseurs en bij werkgevers onder de aandacht gebracht worden!

Dit opiniestuk verscheen op 1 december op AMweb.